(Protein) เป็นสารประกอบสำคัญตัวหนึ่งในร่างกาย1 ใน 7 ของน้ำหนักตัวแต่ละคน พบโปรตีนในรูปของส่วน
โปรตีน
ประกอบของเซลล์ คือ โพรโทพลาสซึม นอกจากนั้นยังพบในเซลล์กล้ามเนื้อ
เอนไซม์ แอนติบอดี้ ฮอร์โมน ฮีโมโกลบิน
โปรตีนเป็นสารอาหารที่จำเป็น และเป็นสารอาหารหลักของร่างกายทำหน้าที่ ควบคุมการทำงานของร่างกายให้เป็นปกติ ทำการซ่อมแซมเนื้อเยื่อต่าง ๆ ที่สึกหรอ ทำลาย เชื้อโรคที่เข้าร่างกาย
(Aminoacid) กรดอะมิโนหลายชนิดเป็นจำนวนมากเชื่อมต่อกันด้วยพันธะเปปไทด์ (Peptide bond) โดยการรวมตัวระหว่างหมู่อะมิโน (-NH2) ของกรดอะมิโนตัวหนึ่งกับหมู่คาร์บอกซิล(-COOH) ของกรดอะมิโนอีกตัวหนึ่ง
นอกจากนี้ กรดอะมิโนยังอาจมีธาตุอื่นๆ ประกอบด้วย เช่น เหล็ก กำมะถันและฟอสฟอรัส ก็ได้R หรือ หมู่อัลคีล คือ ตัวแปรที่จะทำให้เกิด
(peptide)เราอาจเรียกตามจำนวนกรดอะมิโนที่เป็นองค์ประกอบ เช่นไดเพปไทด์ (Dipeptide) ประกอบด้วยกรดอะมิโน 2 หน่วย(Tripeptide) ประกอบด้วยกรดอะมิดน 3หน่วย ฯลฯ ถ้าสายกรดอะมิโนยาวมาก เรียกว่าพอลีเพปไทด์ (Polypeptide) ถ้ามีกรดอะมิโนมากกว่าหนึ่งร้อยหน่วยขึ้นไป เรียกว่า โปรตีน
1.
ในพืชผักอาจขาดกรดอะมิโนบางตัว เช่น ถั่วเหลืองถึงแม้จะมีปริมาณโปรตีนสูงแต่มีปริมาณเมไทโอนีนน้อย ข้าวโพดขาดไลซีนและทริปโตเฟน ข้าวสารที่ผ่านการสีแล้วมีไลซีนต่ำ ดังนั้น การบริโภคอาหารมังสะวิรัติ จึงอาจทำให้ขาดกรดอะมิโนบางชนิดได้ จึงต้องใช้พืชผักหลาย ๆ อย่างรวมกันและเติมงาลงไปด้วย
กรดอะมิโนที่จำเป็น (Essintial amino) เป็นกรดอะมิโนที่ได้จากอาหารเท่านั้น ร่างกายไม่สามารถสร้างขึ้นได้เอง หรือเปลี่ยนมาจากสารอาหารอื่น ๆ ที่สะสมไว้ในร่างกายได้ มีอยู่ราว 10 ชนิด กรดอะมิโนที่จำเป็น ได้แก่ วาลีนทริปโตเฟน ทรีโอนีน ฟีนิลอะลานีน เมไทโอนีน ไลซีน ลิวซีน ไอโซลิวซีนฮีสทิดีน กรดอะมิโนเหล่านี้ พบในไข่ นม เครื่องในสัตว์ หากร่างกายได้รับกรดอะมิโนเหล่านี้อย่างพอเพียงจะทำให้ร่างกายสมบูรณ์ แข็งแรง ไม่เจ็บไข้ และมีความต้านทางโรคภัยได้สูง โดยเฉพาะเด็ก ๆ ที่กำลังเจริญเติบโต หากขาดแคลนกรดอะมิโนเหล่านี้จะทำให้การเจริญเติบโตเกิดขึ้นได้ช้ากว่าปกติ จึงเป็นที่น่าวิตกสำหรับเด็กที่มารดาเลี้ยงด้วยนมข้นหวาน ซึ่งมีกรดอะมิโนต่าง ๆ น้อยและขาดแคลน2.
กรดอะมิโนที่ไม่จำเป็น (Non essential amino acid) เป็นกรดอะมิโนที่ร่างกายสามารถสร้างได้จากอาหารที่ร่างกายสะสมเอาไว้ แต่ก็จำเป็นต้องกินจากอาหารเพื่อทำให้ร่างกายเจริญเติบโต หากไม่กินกรดอะมิโนเหล่านี้ ร่างกายจะเจริญเติบโตช้ากว่าปกติ กรดอะมิโนเหล่านี้ ได้แก่ อะละนีน อาร์จีนีน แอสพาราจีน กรดแอสปาติก ซีสเทอีน กรดกลูตามิก กลูตามีน ไกลวีน โพรลีน ซีรีน ไทโรซีน(peptide)เราอาจเรียกตามจำนวนกรดอะมิโนที่เป็นองค์ประกอบ เช่นไดเพปไทด์ (Dipeptide) ประกอบด้วยกรดอะมิโน 2 หน่วย(Tripeptide) ประกอบด้วยกรดอะมิดน 3หน่วย ฯลฯ ถ้าสายกรดอะมิโนยาวมาก เรียกว่าพอลีเพปไทด์ (Polypeptide) ถ้ามีกรดอะมิโนมากกว่าหนึ่งร้อยหน่วยขึ้นไป เรียกว่า โปรตีน
จากที่กล่าวมาแล้วว่า กรดอะมิโนแต่ละชนิดสามารถต่อกันได้ด้วยพันธะโคเวเลนต์ที่มีชื่อเฉพาะว่า พันธะเพปไทด์กรดอะมิโนที่ต่อกันเป็นสายยาวนี้เรียกว่า เพปไทด์
ไตรเพปไทด์
จากโครงสร้างของกรดอะมิโน
กรดอะมิโนได้มากมายหลายชนิด
1.
ชนิดของกรดอะมิโนในโปรตีน แต่ละชนิดแตกต่างกัน2.
จำนวนโมเลกุลของกรดอะมิโนในโปรตีนแต่ละชนิดไม่เท่ากัน3.
ลำดับการจัดเรียงตัวของกรดอะมิโนในโมเลกุลโปรตีนต่างกัน4.
จำนวนสายของกรดอะมิโนที่มาเรียงต่อกันซึ่งเรียกว่า พอลีเพปไทด์(Polypeptide) ของโมเลกุลโปรตีนมีจำนวนไม่เท่ากันเนื่องจาก